Ταξίδι στη Σερβία

Είμαστε στο Κόστολατσ μια μικρή πόλη κοντά στο Ποζάρεβατσ. Αγιογραφούμε μια εκκλησία στο Κόστολατσ (Όλα τονίζονται στη προπαραλήγουσα)τον Άγιο Μάξιμο. Εδώ οι παπάδες δεν πληρώνονται από το κράτος αλλά ζούνε με τη συνδρομή των ενοριτών τους. Ελεύθεροι επαγγελματίες. Ο επίσκοπος Ποζάρεβατσ Ιγνάτιος πολύ ενδιαφέρον άνθρωπος Ελληνοσπουδαγμένος και Ελληνόγλωσσος όταν έπεσε το καθεστώς έγινε σύνοδος επισκόπων με θέμα τη διδασκαλία των θρησκευτικών στα σχολεία. Ο Ιγνάτιος ήταν αντίθετος με τη διδασκαλία και έλεγε "Όποιος ενδιαφέρεται θα διαβάσει και θα μάθει για την Ορθοδοξία" . Οι άλλοι επίσκοποι ήταν της άποψης ότι πρέπει να διδάσκονται τα θρησκευτικά, άποψη που επικράτησε. Το επόμενο πρόβλημα ήταν ποιος θα έγραφε τα βιβλία. Ανέθεσαν λοιπόν στον Ιγνάτιο να τα γράψει τον διαφωνούντα με τη διδασκαλία. Και αυτός έκανε για μένα το εξής εντυπωσιακό. Έγραψε για όλες τις τάξεις βιβλία με ιστορίες τύπου παραβολής. Οι ιστορίες αυτές είναι μια αφορμή για συζήτηση στην τάξη. Οι ιστορίες ασχολούνται με τις ανθρώπινες σχέσεις. Αυτά στην Ελλάδα είναι ψιλά γράμματα. Ορθοδοξία στην Ελλάδα είναι αν τήρησες τους κανόνες . Να μη τα πολυλογώ γνώρισα ένα πιο ανόθευτο θρησκευτικό ήθος. Επίσης οι άνθρωποι εδώ που είναι κοντά στην εκκλησία δεν είναι θεούσοι αλλά κανονικοί άνθρωποι. Μόνο όσοι έχουνε ζήσει στην Ελλάδα έχουνε μολυνθεί από το προτεσταντικό θεούσικο πνεύμα. Ο κατώτατος μισθός είναι 400 ευρώ η βενζίνη έχει περίπου ένα ευρώ και η παιδεία δεν είναι δωρεάν. Φέτος για πρώτη χρονιά έδωσαν δωρεάν βιβλία στη πρώτη δημοτικού ενώ μια φοιτήτρια του Μαθηματικού μας είπε ότι αγοράζει όλα τα συγγράμματα και πληρώνει και 1000 ευρώ το χρόνο δίδακτρα. Εμάς τους Έλληνες μας έχουν σε μεγάλη εκτίμηση . Είμαστε λίγο και οι πλούσιοι γείτονες. Το Κοστόλατσ θερμαίνεται με τηλεθέρμανση από το οικείο εργοστάσιο της ΔΕΗ που επειδή επιβαρύνει το περιβάλλον χρεώνει μόνο 6 ευρώ το μήνα για θέρμανση σε κάθε σπίτι. Ο π. Σταμάτης Σκλήρης με τον οποίο πήγα στο Κοστόλατσ για την αγιογράφηση του ναού ζωγραφίζει εντελώς ελεύθερα όπως θα δείτε την εκκλησία και αυτό είναι αποδεκτό εδώ και θαυμάζεται πολύ. Μάλιστα έχει πολύ πλάκα γιατί νέοι Σέρβοι αγιογράφοι τον μιμούνται αντί να μιμηθούν τα σπουδαία Σέρβικα βυζαντινά μνημεία. Αυτές τις μέρες ζωγραφίζω εδώ τον Άγιο Λάζαρο και το γιο του Στέφανο Σέρβους Αγίους ήρωες κατά τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1387 που οι Σέρβοι έχασαν το Κοσσυφοπέδιο από τους Τούρκους . Είναι η θλιβερή επέτειος τους ανάλογη με τη δική μας Μικρασιατική καταστροφή. Σήμερα Σάββατο από το πρωί ακουγόταν μουσική στη διαπασών τύπου Γιώργος Μάγκας όλη μέρα. Ο πατήρ Αλέξανδρος ο εφημέριος του Κόστολατσ μας είπε πως είναι Μουσουλμάνοι που παρά τα παράπονα δεν τους πειράζει η αστυνομία ενώ αν αυτός χτυπήσει τη καμπάνα θα έρθει αμέσως η αστυνομία να του κάνει παρατήρηση. Χθες το βράδυ μας έκανε το τραπέζι ένας υπάλληλος της βιομηχανίας της ΔΕΗ στο σπίτι του. Σε μια άθλια πολυκατοικία του 50 τύπου παλιές εργατικές κατοικίες ενώ στο εσωτερικό το σπίτι του ήταν πολύ περιποιημένο μας έπαιξε η κόρη του πιάνο και στις 9.30 άρχισε ο γείτονας να βαράει το τοίχο. Του λέω του εφημέριου που ήταν και αυτός εκεί, αύριο στο κήρυγμα να πεις ότι"δεν χτυπάμε το τοίχο στις 9,30 η ώρα όταν ο άλλος παίζει πιάνο "αστειευόμενος Μου απαντά"Αυτός δεν έρχεται στη εκκλησία είναι κομουνιστής". πάντως το μοντέλο του άμισθου ιερέα και της εκκλησίας που χτίζεται και υπάρχει μόνον χάρη τους ενορίτες το βρίσκω τρομερά πιο υγιές από το δικό μας μισθοσυντήρητο ιερατείο. Γιατί εγώ που είμαι άθεος μουσουλμάνος και δε ξέρω τι άλλο να πληρώνω φόρους για να μισθοδοτούνται οι Ορθόδοξοι ιερείς.

Ρώτησα μια Σερβίδα πως βλέπει όλα αυτά που γίνονται και λέγονται για την Ελλάδα τον τελευταίο καιρό. Μου είπε το εξής. “Πως κάνετε έτσι, εμείς από το 90 μέχρι τους βομβαρδισμούς περάσαμε πολύ πιο δύσκολα πληρώνοντας στο ΔΝΤ τα χρέη από τη διακυβέρνηση του Τίτο. Ο μισθός μας έφτασε 5 ευρώ. Υπάρχει μια Σέρβικη έκφραση που χρησιμοποιείται όταν κάποιος κάνει πολύ φασαρία. “Πως κάνεις έτσι σαν Έλληνας σε φυλακή”. Αυτή τη στιγμή στη Σερβία η μεγάλη ιδέα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και από τη λένε οι Σέρβοι η κυβέρνηση εγκαταλείπει τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου στη μοίρα τους για να κάνει το χατίρι των Ευρωπαίων. Στο Βελιγράδι πολλά κτίρια από τους βομβαρδισμούς τα έχουν αφήσει έτσι. Είναι πολύ δυνατό θέαμα.. είναι αλήθεια ότι τις μέρες των βομβαρδισμών στο Βελιγράδι έκαναν πάρτυ κάθε βράδυ.

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)

Καφενείο στο Ποζάρεβατσ

Η εκκλησία του Αγίου Μαξίμου στο Κόστολατσ

Άγιος Γεώργιος και Δημήτριος

Ο άνθρωπος συνθλίβεται από τα γρανάζια που προκύπτουν από το τεμαχισμό αρχαϊκού κίονα

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)

(Φωτογραφία του Nicolas Maquet)